Văn Quan thực hiện hiệu quả Chương trình mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2023

Văn Quan là một trong những huyện có tỷ lệ hộ nghèo cao trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn, năm 2018, huyện Văn Quan được Chính phủ phê duyệt bổ sung vào danh sách các huyện nghèo theo Chương trình 30a. Những năm gần đây, huyện được thụ hưởng nhiều chính sách ưu đãi của Chính phủ trong công tác giảm nghèo. Đặc biệt, giai đoạn 2021-2023, cùng với các nguồn lực của Trung ương, của tỉnh, huyện Văn Quan đã đẩy mạnh huy động mọi nguồn lực của địa phương, tích cực triển khai các Dự án, Tiểu dự án thuộc chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững; nhờ đó, bộ mặt nông thôn và đời sống Nhân dân có nhiều khởi sắc, tỉ lệ giảm nghèo trên địa bàn huyện đạt và vượt so với chỉ tiêu kế hoạch đề ra.

Trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện Chương trình: Ban Chỉ đạo các Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững huyện đã chủ động triển khai đồng bộ, kịp thời, hiệu quả các chính sách, Chương trình, dự án; xây dựng và ban hành quy chế, phân công nhiệm vụ, phối hợp, hướng dẫn thực hiện Chương trình; đồng thời tổ chức kiểm tra, thanh tra, giám sát; kịp thời nắm bắt tình hình để chỉ đạo, đôn đốc các cơ quan, đơn vị, xã, thị trấn giải quyết các vướng mắc trong quá trình thực hiện.

Giai đoạn 2021-2023, huyện được giao tổng kế hoạch vốn 211 tỷ 120 triệu đồng. Hàng năm, HĐND huyện ban hành Nghị quyết, thông qua phương án phân bổ ngân sách Nhà nước; UBND huyện ban hành các Quyết định về việc giao danh mục chi tiết thực hiện các Chương trình; phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị, thực hiện tốt kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội gắn với công tác giảm nghèo. Đối với ngân sách địa phương, UBND huyện chủ động bố trí và phân bổ nguồn vốn đối ứng theo tỷ lệ quy định. Nguồn vốn được tập trung đầu tư gồm các dự án trọng tâm, có tính lan tỏa thuộc các lĩnh vực giao thông, thủy lợi, giáo dục và đào tạo, văn hóa, y tế...

Cơ sở hạ tầng được quan tâm đầu tư

Thực hiện 7 dự án thành phần của Chương trình, huyện Văn Quan xác định đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng là một trong những yếu tố tiên quyết để thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội. Theo đó, từ năm 2021 đến nay, huyện đầu tư phát triển 21 công trình giao thông; 03 công trình thủy lợi; cải tạo, nâng cấp, xây mới 11 công trình giáo dục trường học; 04 công trình văn hóa xã hội. Hỗ trợ duy tu và bảo dưỡng 10 công trình phục vụ dân sinh, sản xuất, chủ yếu là đường liên xã, liên huyện, các tuyến đường dài có dộ dốc lớn, các tuyến đường cơ bản mới được đầu tư mặt đường, lề đường và rãnh thoát nước. Các công trình giao thông đã cứng hóa đường, không bị ảnh hưởng bởi thời tiết, từ đó đã tạo điều kiện cho người dân đi lại được thuận tiện, giao thương được thúc đẩy, góp phần phát triển kinh tế xã hội; các công trình giáo dục được nâng cấp, xây mới đảm bảo học sinh có điều kiện học tập tốt hơn, an toàn hơn; thiết chế văn hóa được đầu tư góp phần nâng cao đời sống văn hóa của các tầng lớp Nhân dân, bảo tồn và phát huy giá trị các di sản văn hóa...

Triển khai Đề án hỗ trợ huyện nghèo thoát khói tình trạng nghèo, đặc biệt khó khăn giai đoạn 2022 - 2025 do Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. UBND huyện đã thực hiện đầu tư 05 danh mục dự án theo Kế hoạch số 213 của UBND tỉnh. 04 dự án đã thực hiện xong công tác lựa chọn nhà thầu, đang thực hiện giải phòng mặt bằng và xây dựng; 01 dự án “Xây dựng đường từ Bảo hiểm xã hội huyện đến cầu Tâm An, thị trấn Văn Quan” chuyển sang năm 2024 thực hiện. Hỗ trợ duy tu và bảo dưỡng 06 công trình giao thông.

Song song với đầu tư cơ sở hạ tầng, huyện chú trọng hỗ trợ xây dựng, phát triển, nhân rộng 16 mô hình giảm nghèo, dự án giảm nghèo, tổ chức sản xuất để tạo việc làm, sinh kế bền vững, có thu nhập tốt cho gần 900 hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo. Bên cạnh đó, đẩy mạnh thực hiện hỗ trợ phát triển sản xuất trong lĩnh vực nông nghiệp: Xây dựng 12 dự án phát triển sản xuất để hỗ trợ phát triển chăn nuôi và trồng trọt cho hơn 500 hộ. Chị Hoàng Thị Sinh, Thôn Khòn Tẩư, xã Liên Hội cho biết: Nhà nước đã quan tâm và đã hỗ trợ cho nhà tôi được 4 con lợn, tôi nuôi sau 3 tháng thì được mỗi con từ 90kg đến 1 tạ, sau khi tôi xuất chuồng thì tôi lại nuôi thêm 1 con lợn nái, bây giờ có 1 con nái, 6 con lợn con. Tôi sẽ luôn cố gắng tăng gia sản xuất để đảm bảo nâng cao chất lượng cuộc sống.

Người dân được quan tâm, hỗ trợ thực hiện các mô hình sản xuất

Công tác chăm sóc sức khỏe, khám chữa bệnh cho Nhân dân được quan tâm, duy trì thường xuyên. Huyện đã lãnh đạo, chỉ đạo các xã, thị trấn, cơ sở y tế, trường học quan tâm việc bổ sung sắt, đa vi chất cho phụ nữ mang thai; bổ sung vitamin A cho trẻ dưới 5 tuổi, bà mẹ sau sinh; cải thiện bữa ăn học đường và giáo dục chăm sóc dinh dưỡng; can thiệp phòng chống thiếu vi chất dinh dưỡng; bảo vệ chăm sóc dinh dưỡng cho trẻ em học đường từ 05 đến dưới 16 tuổi.

Nhằm giúp các hộ nghèo, cận nghèo có nhà ở an toàn, ổn định góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống và giảm nghèo bền vững. Từ nguồn vốn thực hiện chương trình, UBND các xã, thị trấn đã rà soát các hộ khó khăn về nhà ở, tiến hành hỗ trợ xây mới 91 nhà và sửa chữa 94 nhà ở cho hộ nghèo, cận nghèo. Chị La Thị Thắm, Thôn Nà Súng, xã Điềm He cho biết: Gia đình tôi có 5 nhân khẩu, trong nhiều năm trước đây còn là hộ cận nghèo, sống trong ngôi nhà sàn đã xây dựng lâu năm, xuống cấp nhiều. Đến năm 2023 được sự hỗ trợ của nhà nước cộng thêm vay mượn của anh em và tích góp của gia đình, chúng tôi đã xây được ngôi nhà mới khang trang. Giờ chúng tôi rất yên tâm lao động sản xuất. Nhờ chịu khó học hỏi và trau dồi kinh nghiệm, áp dụng các tiến bộ khoa học vào sản xuất phát triển kinh tế, đến nay kinh tế gia đình anh chị đã có những thành quả nhất định, thoát được cận nghèo và vươn lên thành hộ khá.

Công tác truyền thông và giảm nghèo về thông tin được thực hiện thường xuyên. Trong giai đoạn 2021-2023, các cơ quan chuyên môn phối hợp với UBND các xã mở rộng hệ thống cụm loa ứng dụng công nghệ thông tin - viễn thông đến một số thôn, bản; cung cấp dịch vụ thông tin công cộng tại các điểm cung cấp dịch vụ bưu chính công cộng phục vụ tiếp cận thông tin của Nhân dân ở các xã có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn. Tổ chức Chương trình truyền thông, truyên truyền lưu động về giảm nghèo tại huyện, tại cơ sở xã, thị trấn; in ấn, lắp đạt 9 pano, 12 băng rôn và phát nhiều tờ rơi cho các xã, thị trấn được thụ hưởng.

Thông qua công tác truyền thông đã cung cấp những văn bản, kiến thức mới về thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo giai đoạn 2021 - 2025. Từ đó cơ quan, tổ chức, người dân đã biết đề xuất, lựa chọn được các dự án phát triển sản xuất phù hợp với điều kiện để thực hiện, biết được quyền và trách nhiệm, nghĩa vụ; biết được các dự án đang triển khai mà huyện lựa chọn, những tuyến đường cần thiết, thiết yếu để xây dựng, duy tu...

Nhằm nâng cao năng lực và giám sát, đánh giá Chương trình, huyện tổ chức được 08 lớp tập huấn, bồi dưỡng kiến thức, nâng cao năng lực cho hơn 600 người về giảm nghèo đa chiều, giảm nghèo về thông tin, đa dạng hóa sinh kế... Nâng cao năng lực cho đội ngũ tuyên truyền viên, nhất là cấp cơ sở trong việc hỗ trợ người dân giảm nghèo về thông tin. Tổ chức được 03 đoàn gồm 158 lượt cán bộ, công chức làm công tác giảm nghèo đi học tập tại các tỉnh Sơn La, Quảng Ninh và Hà Giang.

Thực hiện công tác kiểm tra, giám sát, các đơn vị chủ trì đã xây dựng kế hoạch thực hiện và tổ chức được 41 cuộc kiểm tra, giám sát đối với các dự án của chương trình. Thông qua đó, đã kịp thời đánh giá tình hình triển khai thực hiện các chính sách, dự án giảm nghèo; phát hiện và giải quyết kịp thời những khó khăn, vướng mắc đồng thời cũng là dịp để các xã, thị trấn báo cáo, kiến nghị cấp có thẩm quyền xem xét, giải quyết cũng như đề xuất các giải pháp để thực hiện hiệu quả công tác giảm nghèo trên địa bàn.

Công tác kiểm tra, giám sát được thực hiện thường xuyên

Thông qua việc thực hiện hiệu quả các dự án của chương trình, kết quả giảm nghèo luôn đạt mục tiêu kế hoạch đề ra: năm 2022, mục tiêu giảm tỷ lệ hộ nghèo từ 5,15% trở lên, kết quả đã giảm được 6,19% so với đầu năm. Năm 2023 giảm được 5,38% so với đầu năm. Số hộ nghèo cuối năm 2021 chiếm tỷ lệ 22,21% trên tổng số hộ dân, đến cuối năm 2023, tỷ lệ hộ nghèo còn chiếm 10,64%. Tỷ lệ hộ nghèo giảm bình quân hàng năm đạt 5,77%/năm và đạt mục tiêu của Huyện ủy, HĐND, UBND huyện đề ra. Có 03 xã đặc biệt khó khăn thoát khỏi tình trạng đặc biệt khó khăn, hoàn thành xây dựng nông thôn mới.

Có thể khẳng định rằng, để có những kết quả đáng khích lệ như vậy, bên cạnh sự giám sát sao của cấp ủy, chính quyền huyện thì công tác phối hợp trong triển khai các chương trình đã được các cơ quan đơn vị, UBND các xã thực hiện tương đối tốt. Trong đó, phải kể đến sự đóng góp tích cực của một số cơ quan, đơn vị, tổ chức chính trị - xã hội, UBND các xã, thị trấn; tiêu biểu:

- Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam huyện Văn Quan đã tổ chức triển khai, tuyên truyền, phổ biến, quán triệt và hướng dẫn thực hiện các văn bản của tỉnh, huyện đến các Ủy viên Ủy ban MTTQ huyện và các tổ chức thành viên đồng thời hướng dẫn, đôn đốc Ủy ban MTTQ các xã, thị trấn phối hợp với các tổ chức thành viên, trưởng thôn, phố, trưởng ban công tác mặt trận, người có uy tín tổ chức tuyên truyền. Từ đó nhận thức về công tác giảm nghèo trong đoàn viên, hội viên và Nhân dân ngày càng được nâng lên và phát huy hiệu quả trong thực hiện công tác giảm nghèo. Kết quả trong 3 năm MTTQ các cấp đã phối hợp tuyên truyền được 363 cuộc, với hơn 20.300 lượt người nghe. Qua đó đã tạo được sự đồng thuận của các tầng lớp Nhân dân trong triển khai thực hiện Nghị quyết. Tập trung vận động ủng hộ Quỹ “Vì người nghèo” và an sinh xã hội. Thường xuyên chủ động nắm bắt tình hình thiệt hại do thiên tai, rủi ro, vận động quyên góp ủng hộ và cứu trợ kịp thời cho các đối tượng với số tiền 31 triệu đồng. Phối hợp rà soát các hộ nghèo có nhà ở dột nát để hỗ trợ xây dựng nhà Đại đoàn kết. Đồng chí Nông Mạnh Cường, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam huyện Văn Quan cho biết: Từ năm 2021 đến nay, thông qua kênh của MTTQ huyện đã vận động, ủng hộ, quyên góp và xây dựng được 67 căn nhà cho các hộ nghèo với số tiền 2 tỷ 331 triệu đồng, qua đó đã thể hiện được sự quan tâm, lãnh đạo của các cấp ủy đảng, chính quyền của các tổ chức chính trị xã hội trên địa bàn huyện VQ góp phần thực hiện thắng lợi các chương trình MTQG trên địa bàn huyện...

Thực hiện chính sách tín dụng đối với hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo: Phòng giao dịch Ngân hàng Chính sách xã hội huyện đã hỗ trợ thiết thực tại các xã, thôn đặc biệt khó khăn và người nghèo. Bên cạnh sự nỗ lực trong công tác của cán bộ, viên chức, người lao động thuộc Ngân hàng chính sách, còn có những tập thể và cá nhân đã có nhiều thành tích trong công tác tuyên truyền và thực hiện có hiệu quả các Chương trình tín dụng chính sách góp phần giúp các hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo và các đối tượng chính sách khác có nguồn vốn để phát triển kinh tế, nâng cao chất lượng cuộc sống, đóng góp vào công cuộc giảm nghèo, an sinh xã hội tại địa phương. Đồng chí Nguyễn Thị Hà, Giám đốc Phòng Giao dịch Ngân hàng chính sách xã hội huyện Văn Quan cho biết: Phòng Giao dịch NHCS xã hội huyện đã phối hợp với Phòng Lao động, Thương binh, Xã hội - Dân tộc huyện, các xã, thị trấn, các tổ chức nhận ủy thác tuyên truyền về các chính sách tín dụng trên địa bàn đặc biệt là các đối tượng hộ nghèo, cận nghèo và các đối tượng chính sách khác. Đến nay tổng dư nợ trên địa bàn huyện đạt trên 452 tỷ đồng và dư nợ bình quân 1 hộ đạt 70,5 triệu đồng. Qua công tác kiểm tra, giám sát thì cơ bản các hộ đều sử dụng vốn vay đúng mục đích, có hiệu quả không có hộ vay chây ỳ, xâm tiêu tín dụng và vay ké.

Các lớp tập huấn nâng cao năng lực cho cán bộ làm công tác giảm nghèo được thực hiện thường xuyên

Kết quả thực hiện các chương trình Mục tiêu Quốc gia giảm nghèo cho thấy, huyện Văn Quan đã tạo được những bước chuyển biến tích cực, góp phần quan trọng vào sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói giảm nghèo. Cơ hội tiếp cận các dịch vụ xã hội đối với người dân được nâng cao; trình độ học vấn, hiểu biết pháp luật của người dân có nhiều chuyển biến; cơ sở hạ tầng được cải thiện; việc ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất ngày càng đem lại hiệu quả; diện mạo nông nghiệp, nông thôn có nhiều thay đổi, đời sống người dân ngày càng ổn định; chính trị, quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội được giữ vững... Mặc dù đạt được nhiều kết quả tích cực nhưng tỷ lệ hộ nghèo của huyện vẫn còn cao hơn tỷ lệ hộ nghèo bình quân chung của tỉnh. Công tác giảm nghèo trong giai đoạn 2024-2025 cần phải tiếp tục thực hiện quyết liệt, triệt để, chi tiết, cụ thể các giải pháp trên cơ sở nhận diện các nguyên nhân nghèo. Đồng chí Triệu Đức Dũng, Phó Chủ tịch UBND huyện Văn Quan: để tiếp tục thực hiện công tác giảm nghèo trong thời gian tới, huyện Văn Quan sẽ tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đảng, chính quyền, sự phối hợp của MTTQ, các đoàn thể, các tổ chức chính trị - xã hội về công tác giảm nghèo; đổi mới, đẩy mạnh công tác tuyên tuyền đồng thời thực hiện tốt chính sách an sinh xã hội; tăng cường chỉ đạo thường xuyên các biện pháp phòng chống dịch bệnh, thiên tai; tăng cường đầu tư KHKT vào trồng trọt, chăn nuôi, hỗ trợ hộ nghèo về giống cây trồng, vật nuôi, thuốc trừ sâu, phân bón; tập trung mọi nguồn lực phát triển kinh tế - xã hội; nâng cao đời sống, thu nhập cho Nhân dân...

Với sự nỗ lực, quyết tâm của hệ thống chính trị, các cấp chính quyền trong việc triển khai đồng bộ, có trọng tâm, trọng điểm, Chương trình mục tiêu Quốc gia giảm nghèo tại huyện Văn Quan sẽ tiếp tục đạt được những kết quả khích lệ, đáp ứng được nhu cầu chính đáng của Nhân dân, góp phần đưa huyện Văn Quan phấn đấu thoát khỏi huyện nghèo 30a vào năm 2025.

Kim Loan - Hoàng Hải